หลักการ Specificity หมายถึงการเลือกการฝึกที่เฉพาะเจาะจงเพื่อบรรลุเป้าหมายด้านฟิตเนส ร่างกายของคุณจะปรับตัวให้สอดคล้องกับสิ่งที่ทำ ดังนั้นการเลือกการฝึกจึงควรตรงกับเป้าหมายของคุณ
แน่นอนว่าคุณจะไม่สามารถทำให้ขาแข็งแรงหรือใหญ่ขึ้นได้หากคุณมักเลี่ยงวันฝึกขาเป็นประจำ นอกจากนี้ คุณยังต้องพิจารณาว่าคุณต้องการเพิ่มความแข็งแรง ความทนทาน (endurance) หรือเพิ่มมวลกล้ามเนื้อ ซึ่งจำนวน reps (การทำซ้ำ) และ sets (เซ็ต) จะแตกต่างกันไปตามเป้าหมายเหล่านั้น
- ถ้าคุณต้องการสร้างความแข็งแรง คุณจำเป็นต้องยกน้ำหนักหนัก การฝึกด้วยการทำซ้ำน้อย (1-5 ครั้ง) และน้ำหนักที่หนักกว่าจะช่วยให้กล้ามเนื้อและระบบประสาทเรียนรู้ที่จะรับน้ำหนักมากขึ้น เมื่อเวลาผ่านไป สิ่งนี้จะทำให้คุณแข็งแกร่งขึ้น
- หากเป้าหมายของคุณคือการเพิ่มความทนทานของกล้ามเนื้อ เช่น การยกน้ำหนักเบาๆ ได้นานขึ้น คุณต้องฝึกด้วยการทำซ้ำที่มากขึ้น (12 ครั้งขึ้นไป) การฝึกประเภทนี้จะช่วยให้กล้ามเนื้อของคุณสามารถต้านทานความเหนื่อยล้าและทำงานได้นานขึ้น เหมาะกับกีฬาที่เน้นความทนทาน
- สำหรับการเพิ่มกล้ามเนื้อ (Hypertrophy) วิธีที่เหมาะสมที่สุดคือการใช้น้ำหนักปานกลางและการทำซ้ำที่ปานกลาง (8-12 ครั้ง) เนื่องจากกล้ามเนื้อจะอยู่ภายใต้แรงตึงนานพอที่จะกระตุ้นการเติบโต
- สำหรับการฝึกเฉพาะทางกีฬา นักกีฬาจำเป็นต้องฝึกท่าทางที่เลียนแบบการเคลื่อนไหวในกีฬาของพวกเขา เช่น นักวิ่งระยะสั้นฝึกท่าที่เน้นการเคลื่อนไหวที่รวดเร็วและระเบิดแรงได้ดี ส่วนนักวิ่งมาราธอนจะเน้นการฝึกการออกกำลังแบบสเตเดียทยาวนาน
การปรับตัวเหล่านี้เกิดขึ้นเพราะร่างกายตอบสนองต่อสิ่งที่มันถูกกระตุ้นให้ทำ นั่นคือเหตุผลที่การฝึกของนักยกน้ำหนักและนักวิ่งมาราธอนดูแตกต่างกันมาก — เพราะแต่ละคนต้องการให้ร่างกายปรับตัวในแบบที่แตกต่างกัน
การสร้างสมดุลระหว่าง Specificity และ Variation
เมื่อการฝึกขาดความ Specificity ความก้าวหน้าอาจหยุดชะงัก เพราะร่างกายไม่ได้รับสิ่งกระตุ้นที่เหมาะสมเพื่อปรับตัว แต่เมื่อร่างกายปรับตัวกับกิจวัตรนั้นได้แล้ว คุณอาจต้องเปลี่ยนรูปแบบการฝึกเพื่อให้เกิดการเติบโตและพัฒนาอย่างต่อเนื่อง
การเพิ่มความ Variation ในการฝึกสามารถช่วยป้องกันความเบื่อหน่ายและลดความเสี่ยงของการบาดเจ็บ การฝึกเสริมที่สนับสนุนการฝึกหลัก เช่น การฝึกเพิ่มความยืดหยุ่นสำหรับนักยกน้ำหนัก จะช่วยให้ร่างกายรับภาระได้อย่างสมดุล
หลักการเฉพาะเจาะจงแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการฝึกที่สอดคล้องกับเป้าหมายของคุณ ไม่ว่าจะเป็นการฝึกเพื่อความแข็งแรง การเพิ่มกล้ามเนื้อ การเพิ่มความทนทาน หรือการฝึกเพื่อกีฬาที่เฉพาะเจาะจง การมุ่งเน้นการฝึกให้ตรงกับเป้าหมายเป็นสิ่งสำคัญต่อความสำเร็จ